Dekübit Ülseri Tedavisi

Dekübit ülseri  halk arasında yatak yarası adıyla da bilinen tedavisi zaman zaman zor olabilen tıp literatüründe Dekübitüs diye adlandırılan bir rahatsızlıktır. Dekübit Ülserinde aynı pozisyonda çok uzun süre aynı bölgenin basınç altından kalması ile o bölgenin kan dolaşımının bozulmasına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Kan dolaşımın bozulması dolayısıyla doku hücrelerinin beslenememesine ve de oksijensiz kalan dokuların harabiyete uğraması sonucu oluşur. Bu süreci başlatan olaylar daha çok çevreden kaynaklı mekanik, fiziksel ve bazı kimyasal faktörler olabilmektedir.

Dekübit ülseri olabileceğiniz bölge de deri üzerinde kırmızı alan ya da nokta, morarma veya beyazlaşma var mı kontrol etmek gerekir.  Dış etken (basınç) ortadan kalktığında 30 dk içerisinde bu belirtilerin kalkmaması basınç ülseri oluşumunun başladığını gösterebilir. Daha sonra moralan bölgenin deri bütünlüğünün bozulması ve derinin yer yer açılması şeklinde kendini gösterebilir.

Yatak (Bası) Yaraları Kimlerde Görülür

• Nörolojik ve paralizi hastalarında
• Diyabetli hastalarda
• Metabolizma bozukluğu bulunan kişilerde
• Anemi rahatsızlığı bulunan kişilerde
• Uzun süre yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastalarda
• Omurilik yaralanması olan kişilerde spinal şok devresinde duyu kaybı olucağı için görülme olasılığı yüksektir.

 # Kemik çıkıtılarda (Etrafını koruyacak yumuşak dokusu az olan bölgeler)  oluşma olasılığı daha yüksektir.

• Sakrum
• Topuklar
• Scapula
• İschium
• Malleoller
• Dirsekler
• Trochanter major
• Occiput
• Spinöz çıkıntılar

 Yatak (Bası) Yaralarının Evreleri ; 5 evreye ayırılır;

Evre 1: Kemik çıkıntı üzerindeki deride eritem dokuda sertlik oluşması

Evre 2: Deride hafifçe ülserasyon; içi sıvı dolu baloncuk oluşumları

Evre 3: Deri ve derialtı  dokuda  ülserasyon; derin bir krater görünümü

Evre 4: Kas, ve kemik dokuları da içine alan derin ülserasyon.

Evre 5: Eklem , vücut boşluklarına (rektum, bağırsak, mesane vs.) uzanan derin ve geniş ülserler

Yatak Yaraları ve Koruyucu Önlemler

• Hastanın yatak pozisyonu 2-3 saatte bir değiştirilmelidir.
• Başlangıçta hastalar 30-60 dakikadan fazla oturulmamalıdır.
• Hastanın diyetine dikkat edilmeli ( kilo kontrolü, bol proteinli beslenme vs.)
• Oturma süresi yavaş yavaş artırılabilir.
• Kemik çıkıntıların çevresine basıncı azaltmak için küçük yastıklar kullanılabilir.
• Hastanın cildi  normal kurulukta ve temiz tutulmalıdır.
• Çarşaflar yumuşak ve dümdüz olmalı, kırışık olmamalıdır.

Yatak (Bası) Yaraları Tedavisi

• Hasta pozisyonu yarım saatte bir değiştirilmelidir.
• Belirli bölgelerdeki basıncı azaltmak için pedler yada yastıklar kullanılır
• Yara bakımı
• Yara çevresine masaj
• Yüksek proteinli diyet
• Tedavi edici yara bantları
• Ultraviyole ışın tedavisi (UV)