El Kemik (Karpal Kemik) Kırıkları
10 Mart 2018Karpal Kemik Kırıkları: El bileğinde 8 adet karpal kemiğimiz vardır. Bu bilek kemikleri iki sıra halinde dizilmektedir.
Karpal kemiklerimizi proksimal ve distal olarak sıralayacak olursak;
• Proksimal sıra, radial taraftan balşıyacak şekilde;
Os scaphoideum, Os lunatum, Os triquetrum, Os psiforme (S – L – T – P)
• Distal sıra, radial taraftan başlayacak şekilde;
Os trapezium, Os trapezoideum, Os capitatum, Os hamatum (T – TZ – C – H)
Canalis carpi‛nin yapısına katılan karpal kemiklerimiz ise;
• Radial taraftan başlayarak sıralarsak; os scaphoideum ve os trapezium
• Ulnar taraftan başlayarak sıralarsak; os pisiforme ve os hamatum (bu iki kemik arasında Guyon kanalı vardır.)
♦Skafoid Kırığı:
- Karpal kemikler arasında en sık kırılan kemiktir.
- Dorsifleksiyonda iken el üzerine düşme sonucu daha sık görülür.
- Enfiye çukuru olarak adlandırılan radial stiloidin distalindeki bölge derin palpasyonda ağrılıdır.
- Enfiye çukurunda ağrı yakınması olan hasta da skafoid kırığı olma durumu yüksektir.
- Skafoid kemiği avasküler nekroz ve kaynamamaya çok yatkın bir kemiktir.
- Skafoid kemik kırıklarının tanısı ve tedavisinde dikkat edilmelidir.
- Bir skafoid kırığında belirtiler daha çok
- Bilekte, özellikle başparmak tarafında ağrı
- Başparmak tabanına doğru renk değişimi ve şişlik olması
- Nesneleri yeterince sıkı kavrayamama
♦Lunatum Kırığı:
- El bileğinin ekstansiyon ve ulnar deviasyona zorlanması sonucu kırık oluşur.
- İzole lunatum kırığı pek nadir görülmektedir.
- Kırık sonrası el bileğinin ortasında duyarlılık olabilmektedir.
- Kırık sonrası avasküler nekroz sık görülür.
- Sıklıkla nondeplase kırıklar olup, redüksiyon gerekmeksizin alçı ile tespiti yeterli olmaktadır.
♦Triquetrum Kırığı:
- Bilekteki yaralanmaya ek olabileceği gibi izole olarakta görülebilmektedir.
- Dorsal avülsiyon kırığı veya cisim kırığı şeklinde olabilmektedir.
- Triquetrum kırıkları oldukça sık görülmektedir.
- Oluş mekanizması tam olarak bilenmemekle birlikte bileğin hiperekstansiyona zorlandığı durumlarda kırık oluşabilir.
- Tedavide genellikle alçı tespiti yeterlidir.
♦Pisiform Kırığı
- Hipotenar bölgeye gelen direkt travmalar sonrası, nadiren karşılaşılan pisiform kırıkları meydana gelebilmektedir.
- Pisiform kemiği fleksör karpi ulnaris tendonu içinde yer almaktadır.
- Genellikle başka kırık veya çıkıklarla birlikte görülürler.
- Pisiform kemiği kırığı sonrası üzerinde lokalize bir hassasiyet görülebilmektedir.
- Erken dönemde alçı tespiti yapılır.
- Gecikmiş, nonunion veya post-travmatik pisotrikuetral artrit gelişen vakalarda pisiftorm eksizyonu gerekebilir.
- Prognozu iyi seyirlidir.
♦Trapezium Kırığı
- Birinci metakarpal basisine gelen direkt travmalar sonucu kırık oluşur.
- Çok seyrek görülmektedir.
- Trapezium kırıklarına eşlik edebilir.
- Kırık sonrası başparmak hareketleri ağrılı olabilmektedir.
- Enfiye kutusu tepe bölgesinde duyarlılık vardır.
- Tedavisinde alçı ile tespit yeterlidir.
♦Kapitatum Kırığı:
- Aşırı zorlamalı hiperekstansiyon hareketi sonucu kırık oluşur.
- Kapitatum kemiğinin büyük proksimalde ki eklem başı lunatum kemiği ile temas halindedir.
- Erken dönemde kapalı redüksiyon, gecikmiş durumlarda ise açık redüksiyon yapılır.
- İzole kapitatum kırığı çok nadirdir.
♦ Hamatum Kırığı:
- Avuç içinin ulnar tarafında transvers karpal bağın hamatum çengeline yapıştığı yerde ağrı ile kendisini gösterir.
- Çoğu kırık kemiğin çengel kısmındadır.
- Golf sonrası ve raket kullanma sırasında kırık oluşabilir.
- Tedavisinde alçı tespiti yeterli olabilmektedir.
- Nonunion ( Kırık kemik uçlarının gerekli şekilde kaynama gösterememesi) gelişen ağrılı vakalarda hamatım çengelinin eksizyonu gerekebilir.