Hipermobilite

Hipermobilite

28 Kasım 2017 15 Yazar: admin

Hipermobilite, toplumun %10’luk kısmında görülen eklemleri destekleyen yapıların gereğinden az veya esnek olmasından dolayı eklemlerin aşırı hareket ettiği durum olarak tanımlanabilir. Hipermobilite kadınlar da erkek bireylere oranla 3 kat daha fazla görülmektedir.

hipermobilite sendromuHipermobilite kişiler jimnastik ve bale sporu için anatomik olarak avantajlı kişilerdir. Bu avantajın yanında bir çok dezavantaj da vardır. Toplum da sıklıkla gördüğümüz hipermobilite bireylerin çoğu hayatları boyunca bir sıkıntı çekmezler, fakat bir kısmında bu durum ağrılara ve yaralanmalara neden olabilmektedir. Özellikle el ve ayak bileği burkulmaları bu kişilerin hayatlarında sıklıkla karşılaştığı durumlardır.

Hipermobilite bireyler en çok ağrıdan şikayet etmektedir. Gün içerisinde eklemler sıklıkla günlük yaşam aktiviteleri içerisinde kullanıldığı için günün ilerleyen saatlerinde ve gençlik çağından yetişkinlik çağına doğru artan şiddete ağrıdan yakınılmaktadır. Ağrıya bir veya daha fazla eklemde veya vücudun bir çok bölgesinde hem sağ hem de solda olmak üzere simetrik olarak ortaya çıkabilir. Ağrıya ek olarak kişiler eklemlerinden ses geldiğini ve şişliklerden de bahsedebilirler. Dinlenme ile şişlik ve ağrıda azalma olur. Hipermobilite sendromu olan kişilerin tanısı konulana kadar sıklıkla psikolojik bir rahatsızlığı olduğu düşünülebilir. Tanı koymak için belirli bir laboratuvar belirleyicisi olmadığında kişilere keşin teşhis fiziksel değerlendirilme ile konulabilmektedir.

Hipermobilite bireylere tanı koymak için Beighton kriteri kullanılmaktadır değerlendirme sonucunda ortaya çıkan Beighton skoru ile kişilerin hipermobilite dereceleri sınıflandırılmaktadır.

Beighton kriteri

Tanı koymak için yapılan bu skorlama 4 aşamalıdır. Sırayla aşağıda ki değerlendirmelere yapılarak not edilir.

beighton kriteri

El serçe parmağı geriye doğru 90 dereceden fazla bükülüyorsa bükülen her parmak için 1 puan verilir. Her iki serçe parmağı bükülüyor ise 2 puan verilir.

El baş parmağı ön kola değecek şekilde geriye bükülüyorsa bükülen her parmak için 1 puan verilir. Her iki baş parmak bükülüyor ise 2 puan verilir.


hipermobiliteDizler düz olmak kaydıyla kişi avuç içlerini açarak yere dokunabiliyorsa 1 puan verilir.


beighton-skoruDizin 10 dereden fazla hiperekstansiyonu varsa 1 puan verilir. Eğer her iki tarafta da mevcutsa 2 puan verilir.


hipermobilite tanı  Dirseğin 10 dereceden fazla hiperekstansiyonu varsa 1 puan verilir. Eğer her iki tarafta da mevcutsa 2 puan verilir.

 

Yukarıda yapılan testlerden sonra tüm puanlar toplanarak kişinin Beighton skoru belirlenir. Bu değerlendirme sonucunda kişinin alacağı maksimum puan 9’dur. 9 puan üzerinden 4 veya daha fazla puan alan bireyler hipermobilite olarak kabul edilir. Kişilerin yaşı ortaya çıkacak skoru etkilemektedir. Özellikle ileri ki yaşlarda ortaya eklemlerin romatizmal rahatsızlıkları kişilerin esnekliklerini kaybetmelerine neden olabilir.

Hipermobilite tanısı koyulan bireylerin ağrı veya başka ek şikayetlerinin bulunduğu durumlar eklem hipermobilite sendromu olarak tanımlanır. Bir kişinin eklem hipermobilite sendromu tanısını koymak için yalnızca beighton skoru yetmemektedir bazı majör ve minör bulgularla bu skorlamanın desteklenmesi gerekmektedir. Bir kişi de

  • 2 major kriter veya
  • 1 major ve iki minör kriter veya
  • 4 minör kriter veya
  • 2 minör kriter ve birinci derece yakınında EHS olması durumunda eklem hipermobilite sendromu (EHS) tanısı koyulabilir.

Majör Kriterler:

  • 4 veya üstü Beighton skoru.
  • 3 aydan uzun süren 4 veya daha fazla eklemi etkileyen ağrı.

Minör Kriterler:

  • 0 dan büyük 4 den küçük Beighton skoru
  • Sırt ağrısı
  • 4 den az eklem de ağrı
  • Zayıf ve uzun olmak
  • Düşmüş gözkapağı
  • Miyop
  • Variköz venler, herni, uterin veya rektal prolapsus
  • Mitral kapak prolapsusu

Majör ve minör kriterler değerlendirilerek kişinin EHS olup olmadığına karar verilir.

Hipermobilite Sendromu Tedavisi

hipermobilite tedavisi

Hipermobilite sendromu olan bireylerin tedavisi iki temel aşamadan oluşmaktadır. Birinici aşama eğitim, ikincisi ise egzersiz ve diğer tedavi yöntemlerini içeren fizik tedavidir.

Hipermobilite olan kişiler öncelikle ne yapmaması gerektiğini bilmesi gerekmektedir. Kişiler günlük yaşam içerisinde kendilerini korudukları zaman daha az ağrı hissetmekte ve günlük yaşamlarına daha rahat devam etmektedir. Hipermobilite bireylerin yapmaması gerekenler ve yapması gerekenler kısaca şunladır;

  • Koşma, atlama, zıplama aktiviteleri ve yakın temas içeren basketbol, futbol gibi sporlardan uzak durulmalı.
  • Eklemlere traksiyon yapılmamalı.
  • Germe egzersizleri kısa süreli olmalı.
  • Ağırlık kaldırmamalı.
  • İtme ve çekme gibi eklemleri zorlayıcı faaliyetlerden uzak durulmalı.
  • Anatomik sınırın dışına çıkacak egzersizlerden uzak durulmalı.
  • Ağırlık çalışmaları yapılırken ağırlığı artırmak için en az o ağırlıkla 2 set 15 tekrar zorlanmadan yapılmalıdır. Kişiler ağırlık çalışmalarını hafif yüklerle çok tekrar, ağır yüklerle az tekrar şeklinde yapmalıdır.
  • Yüzme, su içi egzersiz yapılabilir.
  • Hafif tempada yürüyüş bu kişiler için faydalıdır.
  • Pilates bir fizyoterapist eşliğinde yapılabilir.
  • Egzersiz süresinin uzun olmasından ziyade egzersizlerin gün aşırı yapılması önemlidir. Özellikle hipermobilitesi fazla olan eklemlerin stabilitesi için her gün o eklemlere fizyoterapistlerin önerdiği egzersizleri 5 dk da olsa yapmak gerekir.

hipermobilite egzersizleriHer hastanın yapacağı egzersizler farklıdır size en uygun egzersiz ve rehabilitasyon programı için fizyoterapistinize mutlaka danışın. Fizyoterapistinizin size önereceği eklem-stabilizasyon egzersizleri, propriyosepsiyonu arttırıcı egzersizler ile ağrılarınızı azaltabilir ve yaralanma riskinizi en aza indirgeyebilirsiniz.

Hipermobilite ve eklem hipermobilite sendromu ile ilgili merak ettiklerinizi yorum olarak bizlere iletebilirsiniz. Fizyoo ailesi olarak merak ettiğiniz sorularla ilgili en kısa zamanda sizlere dönüş sağlayacağız. Eğer yazıda geçen konuyla ilgili rahatsızlığınız var ise en kısa zamanda bir hekime danışmayı ihmal etmeyin. Sağlıklı günler dileriz.