ihmal sendromu (Neglect Syndrome)
29 Kasım 2017İhmal; serebral lezyonun karşı tarafından gelen herhangi bir uyarana karşı, mevcut duyusal veya motor defisitlerle açıklanamayan, kayıtsızlık veya tepkisizlik olarak tanımlanmaktadır.
- İhmal, sağ inferior parietal lezyonu olan hastalarda daha sık görülmekle beraber, sağ frontal lob, thalamus ve bazal ganglion lezyonlarında da görülmektedir.
- İnme sonrası yaklaşık 3 ay içinde nörolojik iyileşmeye paralel olarak ihmal sıklığında bir azalma meydana gelir.
- İhmal bulguları zaman zaman dalgalanmalar gösterebilir.
- İhmal, inmeyi takiben sık olarak görülen bir davranış sendromudur.
Sağ hemisfer inmelerde: % 10 – % 82
Sol hemisfer inmelerde: % 15 – % 65
İhmal Çeşitleri:
Duyusal İhmal: Beyinde ki lezyonun karşı tarafında ki vücut yarısından gelen duyuların farkında olunmamasıdır. Görsel ihmal, işitsel ihmal, taktil ihmal
Motor İhmal: Kişi uyaranın farkında olsa bile bu uyarıma karşı hareket cevabı oluşturmakta başarısız olur.
- Hareket amplitüdünde azalma
- Hareket başlamada gecikme
- Hareketi yapmada nedensiz yavaşlık
Temsili İhmal: Merkezi olarak yerleştirilmiş objenin, lezyonun karşı tarafında ki yarımının inkar edilmesidir.
Kişisel İhmal: Lezyonun karşı tarafında ki vücut yarımının fark edilmesi veya keşfinin kaynı. Hasta hemiplejik tarafta saçını taramayı, tıraş olmayı veya elbiselerini giymeyi ihmal edebilir.
Uzaysal İhmal: Vücudun karşı tarafından gelen uyarıların kabul edilmesinde yetersizliktir.
- Yakın çevre: Kişinin yakın alanına olan inkar davranışlarıdır. (Tabağında ki yiyeceklerden sol tarafta olanları bırakması.)
- Uzak çevre: Uzak çevresinin yarısının ihmal edilmesidir. (Yürüme alanının solundaki objelere takılması)
Hastaların % 20 – 58 kendilerinde olan bu bozukluğun farkında değildir.
Kontralateral ihmal sendromu etkilenmiş ekstremitelerin inkarı non-dominant parietal lob lezyonlarında görülür.
Parietal Lob Lezyonları: Parietal assosiasyon alanları taktil ve görsel bilgileri işler.Vücudun kendisi ve çevresinde ki objelerle ilişkisini düzenler.Parietal assosiasyon alanlarının lezyonları astereognosis ve ihmal sendromuna neden olur.Kontralateral vücut yarısının uzaysal algısının bozulmasına yol açar.
- Kontralateral kemipleji-parezi, başlıca yüz ve koku içeren hemisensorial kayıp
- Kontralateral Homonim hemianopsi (Homonymous hemianopsia)
- Sol hemisifer etkilenmişse → afazi
- Sağ hemisfer etkilenmişse → anosognosia
Non-Dominant Parietal Lob Lezyonları:
- Vücut imajında bozukluk
- Uzaysal yargıda bozukluk
- Görsel agnozi ( gördüğünü tanımlama veya yorumlamada bozukluk)
- Postural zorluklar
- Yorumlama apraksisi
- Taktil astereognozi
İhmalin Değerlendirilmesi:
Hasta hikayesi ve gözlem
Unilateral ihmalin değerlendirilmesinde kağıt kalem testleri kullanılır.
- Resim çizme
- Gösterilen şekli kopya etme
- Çizgiyi ikiye bölme
- Yıldız, harf silme testi
- Fotoğraf gösterme testleri
- Özel skalalar
→ Davranışsal Dikkatsizlik Testi (BIT)
→Hemi-dikkatsizliğin fonksiyonel değerlendirilmesi için yarı-yapısal skala
→Catherine Bergego Skalası (CBS)
→Rivermead Perceptual Assessment Battery (RPAB)