Kas Krampları

Kas Krampları

8 Aralık 2018 0 Yazar: Fizyoo

Kas krampı çok yaygın bir şikayettir. İskelet kaslarının spazmodik, ağrılı, istemsiz kasılmalarını ifade eder. Ağrı atakları genelde 10 dakikadan kısa sürelidir. Hemen her zaman en çok bacaklar etkilenir. Ancak kas kramplarının üzerinde anlaşılmış tek bir tanımı yoktur ve pek çok sınıflama şekli önerilmiştir.
Krampların pek çok nedeni bulunur. Etiyolojiye göre,

  • Parafizyolojik kramplar
  • Semptomatik kramplar
  • İdiyopatik kramplar olarak gruplanır.

 

Hasta kramptan yakındığında tam olarak ne kast ettiğini anlamak önemlidir. Çünkü bu terim çok çeşitli kas gerginlik ve rahatsızlığı için kullanılabilmektedir.

Epidemiyoloji

  • Erişkinlerin %60’a varan kısmında gece bacak krampları görülmektedir.
  • Problem sıklıkla rahatsız edicidir, uyku ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler.
  • Kadınların %30’unda gebelikte bacak krampı görülür.
  • Kas krampları çocuklarda da, özellikle geceleri sıktır.
  • Üremili hastaların %50’si, hipotiroidizmlerin %20-50’si kas kramplarından yakınır. Metabolik hastalıklarla ilişkilidir.
  • Atletler ve sıcak ortamlarda çalışanlarda kramp görülme oranı fazladır.

 

Öykü

Hastanın krampla ne kastettiğini sorgulayın.

  • Nerede oluyor?
  • Ne zaman oluyor?
  • Ne sıklıkla?
  • Ne kadar süreyle?
  • Tiroid hastalığı veya kardiyovasküler hastalık gibi ilişkili olabilecek başka hastalık var mı?
  • İlaç kullanımı var mı? Örneğin diüretikler, salbutamol, nifedipin.
  • Alkol tüketimi var mı?
  • Herhangi bir sportif aktivite var mı?

Kramplar en sık baldır, uyluk kasları ve ayaktaki küçük kasları etkiler. Bunlar arasında ise en çok baldır kasları, genelde tek taraflı olarak etkilenir.
Kramplar genelde gece istirahatte olur. En çok kabul edilen oluş mekanizması, zaten kısalmış pozisyondaki kasın istemsizce uyarılması şeklindedir. Gece plantar fleksiyondaki ayak, kalf (baldır) kaslarını en kısa ve hassas duruma getirir. Kramp birkaç saniye veya dakika sürse de, kramp sonrası hassasiyet 24 saat devam edebilir.

Muayene

  • Atak sırasında etkilenen kas veya kas grubu sert ve hassastır.
  • Ataklar arasında muayenede pek anormallik görülmez.
  • Kasta ataktan sonra 24 saat kadar hassasiyet devam edebilir.
  • Periferal arter hastalığından şüphelenilen yaşlılarda periferik nabız ve kapiller yeniden dolumu kontrol edin.
  • Nörolojik hastalık bulgularını araştırın. Örneğin kas atrofisi ve fasikülasyonlar, reflekslerde değişim. duyu veya kuvvet kaybı.

 

Parafizyolojik kramplar

  • Parafizyolojik kramplar, normal kişilerde fizyolojik uyarılara bağlı gerçekleşir. Spor veya kişinin alışık olmadığı egzersiz aktiviteleri sırasında oluşabilir. En çok dayanıklılık sporlarında görülür.
  • Aynı kas grubunun tekrarlı ve kronik kullanımına bağlı hidroelektrolit dengesizliğini takiben nöromusküler sinir sonlanmalarındaki aşırı uyarılabilirliğin sonucu oluştukları düşünülür.
  • Magnezyum ve diğer elektrolitlerin seviyesindeki düşme de rol oynuyor olabilir.
  • Gebelikte de sıktır. Gebelikteki etiyoloji bilinmiyor. Sinir ve kan damarları üzerine baskı, dolaşımsal değişiklikler, kalsiyum ve magnezyum seviyesinde düşme gibi nedenler öne sürülmüştür.
  • Sağlıklı kişilerde aynı pozisyonda uzun süre kalmak sonucu da oluşabilir.

 

Semptomatik kramplar
Aşağıdaki metabolik bozukluklara bağlı kramp görülebilir:

  • Hiponatremi
  • Hipokalemi ve hiperkalemi
  • Hipokalsemi
  • Hipomagnezemi
  • Hipoglisemi

 

Yukarıdakilerden bir veya daha fazlası etiyolojide rol oynayabilir. Kan testleri hücre dışı ortamı gösterir fakat muhtemelen daha önemli olan hücre içi ortamı yansıtmaz.

  • Arteriyel yetersizlik
  • Akut veya kronik diyare
  • Sodyum yetersizliğine yol açan aşırı sıcak ve terleme
  • Hipotiroidi
  • Hipertiroidi
  • Kurşun zehirlenmesi
  • Sarkoidoz
  • Hiperparatiroidi (hiperkalsemi)
  • Aşırı alkol tüketimi ve siroz
  • Hiperventilasyon ilişkili respiratuar alkaloz
  • Hemodiyaliz
  • Parenteral beslenme
  • Amyotrofik lateral skleroz, polinöropatiler, poliomiyelit sekeli, periferik sinir hasarı ve sinir kökü basısı dahil alt motor nöron bozuklukları
  • Kramp yapabilen ilaçlar: salbutmol ve terbutalin, raloksifen, opiat çekilmesi, elektrolit kaybına yol açan diüretikler, nifedipin, fenotiazinler, penisillamin, nikotinik asit, statinler.

 

İdiopatik kramplar
Dışlama tanısı olmakla beraber krampların büyük kısmı bu gruba girer. Otozomal dominant geçişli ailesel formları bilinmektedir. İdiyopatik noktürnal kramplar ve fasikülasyon-kramp sendromu gibi durumlar da bu gruba girer.

Ayırıcı tanı

  • Huzursuz bacak (Ekbom sendromu)
  • İntermittan klaudikasyo ve iskemik istirahat ağrısı
  • Kas yaralanması veya strain
  • Hipnagojik kas titremesi (uykuya dalarken)
  • Lomber sinir tuzaklanması
  • Rüptüre Baker kisti
  • Derin ven trombozu veya tromboflebit
  • Periferal nöropati
  • Mesleki kramplar -örneğin yazar veya müzisyen krampı (genelde üst ekstremiteleri etkileyen fokal distoniler)
  • Genel kas ağrısı nedenleri -örneğin polimiyozit, toksoplazmoz, alkol ilişkili miyopati, Guillain-Barré sendromu, polimiyaljia romatika, parkinsonizm, fibromiyalji

 

Tetkikler
Genelde herhangi bir tetkik gerekmez. Eğer altta yatan başka bir sebepten şüpheleniliyorsa yapılabilir.

  • İdrar ve elektrolit analizi
  • Karaciğer fonksiyon testleri
  • Serum kalsiyum ve magneziyum
  • Kreatin kinaz
  • Kurşun düzeyi

 

Tedavi
Sınırlı kanıtlar gece olan bacak kramplarının egzersiz/germe ya da magnezyum, kalsiyum kanal blokörleri, B vitamini, C vitamini gibi ilaçlarla tedavisini desteklemektedir. Eskiden kinin kullanılırdı, artık önerilmemektedir.

Genel

  • Çoğu olguda etiyoloji benigndir ve hastayı bu konuda teskin edin. Aşırı ve gereksiz tetkik yapmadan kas kramplarının bilinen nedenlerini dışlayın.
  • Tedavi nedene göredir. Kullanılan ilaçları gözden geçirin. Diüretik kullanımı ve elektrolit dengesizliği gibi düzeltilebilir neden olup olmadığına bakın.
  • Hangi tedavinin seçileceğini semptomların ciddiyeti, uyku, ruh sağlığı ve hayat kalitesi üzerine etkisi belirler. Hastadan süreci değerlendirebilmek için bir uyku ve kramp günlüğü tutmasını isteyebilirsiniz.
  • Bu sık görülen ancak benign durumun tedavisine yönelik kanıtlar kuvvetli değildir.

 

İlaç dışı
Alt ekstremite kramplarının ilaç dışı tedavisine yönelik sınırlı düzeyde kanıt vardır.
Öneriler:

  • Etkilenen kasları pasif olarak gerin ve masaj uygulayın. Örneğin kalf krampında ayak bileğinin dorsifleksiyonu veya topuk yürüyüşü ile bacağı düzleştirin. Akut ataktaki ağrı bu şekilde rahatlayabilir.
  • Gün boyunca kalf kaslarını düzenli olarak esnetin. Akut atakların önlenmesine yardım edebilir. Bazı uzmanlar günde üç kez, bazıları da yatmadan önce esneme/germe önermektedir.
  • Gece bir yastık yardımıyla ayağınızı yükseltin. Bazı kişilerde bu yöntem atakları önleyebilir.

 

Egzersizlerin zarar verme ihtimali olmasa da yararları için kanıtlar tartışmalıdır. Sporda esnemeler yaralanmayı ve krampları azaltmak için yaygın bir şekilde önerilir. Aşırı egzersiz ve riskli koşullardan (çok sıcak ve nemli ortamlar) kaçınılmalıdır. Hidrasyona dikkat edilmelidir. Spor içecekleri elektrolit kaybını önlemede faydalı olabilir.
Masaj uygulanabilir.

 

Kaynak: