Kürek Kemiği – Skapula Nedir?

Kürek kemiği latince scapula kemiği olarak adlandırılan üç kenarı, üç köşesi ve iki yüzü olan, göğüs kafesinin arka yüzüne oturan yassı bir kemiktir. (Yazı da kürek kemiğinin latince adı ve türkçesi bir birleri yerine kullanılmıştır). Bu yazımıda scapula nedir, scapula anatomisi, kürek kemiği ağrı, scapula kırığı, skapula kırığı tedavisi, kürek kemiği sinir sıkışması ve kürek kemiği ağrısı egzersizleri konularından bahsedeceğiz.

Kürek Kemiği Nerede

(İskelete arkadan bakıldığı zaman scapula kemiğinin görünümü)

Kürek kemiği nerede bulunur sorusuna şu şekilde yanıt verebiliriz. “Scapula kemiği 2. ve 7. kaburgalar (veya 2-7 nci torakal vertebraların processus spinosus’ları) arasında bulunmaktadır.” Daha kabaca yerini göğüs kafesinin arka yüzeyindedir şeklinde söyleyebiliriz.

Scapula Anatomisi

Dikkat: Scapula anatomisi ile ilgili bilgiler tıbbi terimler içermektedir. Tıp ile ilgili bir bölüm okumuyorsanız bu kısmı geçebilirsiniz. Gelelim scapula anatomisi konusuna. Scapulanın en az scapula kadar önemli belirli noktaları vardır. Bunlar spina scapula, acromion, cavitas glenoidas, collum scapulae ve processus coracoideus. Bu kısımların özellikleri skapula antomisini oluşturmaktadır.

Spina scapula

Spina scapule yada bir başka deyişle spina skapula; scapulanın arka yüzeyinde bulunan ve scapulayı fossa infraspinata ve fossa supraspinata olarak iki kısma ayıran uzunlamasına kemik çıkıntısıdır. Spina scapulanın humerus kemiğine doğru genişlemiş ucuna acromion (akromion) denilmektedir. Akromion üzerinde köprücük kemiği ile eklem yapacak bir eklem yüzü vardır. Köprücük kemiği ile akromionun yaptığı ekleme akromioklaviküler eklem denir. Bu eklemi desteklemek üzere akromioklaviküler ligament vardır. Akromion üst ekstremite uzunluğunun ölçülmesinde kullanılan proksimal noktadır. Akromiona iki adet kas tutunmaktadır. Akromiona tutunan kaslar; M. deltoideus (kolun esas abdüktör kası) ile M. trapezius (omuz çökmesini önleyen kas)’dur

---

Scapula anatomisi içerisinde bir diğer önemli yapı glenoid fossadır. Scapula kemiğinin humerus başı ile eklem yaparak glenohumeral eklemi oluşturmasını sağlayan özelleşmiş kısmına glenoid fossa denilmektedir. Glenoid fossa, glenoid cavity (Glenoid kavite) veya Cavitas glenoidalis olarak da adlandırılmaktadır.

---

Glenoid fossanın üzerindeki, musculus biceps brachii’nin uzun başının (biceps brachii caput longum) tutunup başladığı tümsekçik yapıya supraglenoid tubercle (supraglenoid tüberkül) denilmektedir.

---

Glenoid fossanın (cavitas glenoidalis) altındaki musculus triceps brachii’nin uzun başının (triceps brachii caput longum) başladığı özelleşmiş yapıya infraglenoid tubercle (infraglenoid tüberkül) denilmektedir. Kısaca burayı toparlayacak olursak Biceps brachii kasının uzun başının origosu scapulanın supraglenoid tüberkülü ve triceps brachii kasının uzun başının origosu scapulanın infraglenoid tüberkülüdür.

---

Glenoid fossa (Cavitas glenoidalis)’nın üst kısmında, üst kenarın devamı şeklinde büyük bir çıkıntı vardır bu çıkıntıya processus coracoideus (coracoid process) denilmektedir. Coracoid process e bazı kaslar ve korakoklavikuler ligament tutunmaktadır. Processus coracoideus a tutunan kaslar

• M. pectoralis minor (insertio yapar),
• M. biceps brachii (caput breve) (origo yapar),
• M. coracobrachialis (origo yapar).
  

  ---

Scapulanın üst kenarındaki incisura scapulae denilen çentik vardır.

---

İncisura scapulae ligamentum superior transverse scapular ile delik haline getirilir.

---

Ligamentum superior transverse scapular ve incisura scapulae ile oluşan delikten N. suprascapularis (suprascapularis sinir) geçer. Ligamentin üzerinden ise a.v. suprascapularis geçer. Suprascapularis sinir, kola abdüksiyon hareketini başlatan supraspinatus kasının siniridir. Superior transverse scapular ligamentde meydana gelebilecek anormal durumlarda suprascapularis sinir sıkışması meydana gelebilir. Kürek kemiği sinir sıkışması bu ligamentin suprascapularis siniri sıkıştırması sonucunda oluşabilir.

---

Scapula nedir ve scapula anatomisi hakkında kısaca bilgi vermeye çalıştık. Skapula anatomisi ile ilgili kabaca söylenecekler bunlar diyebiliriz.

Kürek Kemiği Ağrı

Kürek kemiği ağrısı sırt bölgesinde omurga ve omuz bölgesi arasında ki kalan alanda hissedilmektedir. Ağrı oldupu bölgeye göre, sağ kürek kemiği ağrısı veya sol kürek kemiği ağrısı olarak adlandırılır. Kürek kemiği ağrısı  dışardan gelen travmalar; çarpma, vurma, ezilme gibi sebeplerden kaynaklanıyor olabilir. Kürek kemiği ağrı olduğu durumlar kişilerin yaşam kalitelerini oldukça etkilemektedir. Skapula kemiği ve çevre bölgesinde ağrı hisseden kişilerin aklına ilk olarak Kürek kemiği neden ağrır sorusu gelmektedir. Başlıca stres ve kürek kemiğine yapışan kaslar başta olmak üzere bir çok sebepten kürek kemiğinde ağrı hissedilebilir. Kürek kemiği ağrısının diğer sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz;

• Kürek kemiği sinir sıkışması
• Kürek kemiği çıkığı
• Skapula kırıkları
• Yanlış uyku pozisyonları
• Scapula Alata
• Osteoporoz veya osteo artrit gibi kemik hastalıkları
• Skapulaya yapışan kaslar da meydana gelen yaralanmalar
• Miyofasyal ağrı sendromu, fibromiyalji
• Kalp rahatsızlıkları sıralanabilir.

Kürek kemiği neden ağrır sorusuna yukarıda saydığımız maddelerle cevap verilebilir. Eğer ağrı hissediyorsanız en yakın bir sağlık kuruluşuna başvurun. Ağrı hissedenlerin aklına ilk olarak kürek kemiği ağrısı nasıl geçer gelmektedir. Şimdi bu konudan bahsedelim.

Kürek Kemiği Ağrısı Nasıl Geçer

Kürek Kemiği Ağrısı Nasıl Geçer, kürek kemiğinde rahatsızlık olanların aklına ilk gelen sorudur. Bu sorunun net bir cevabı olmamakla beraber ağrının sebebine bağlı olarak değişmektedir. Eğer skapula bölgenizde hissettiğiniz ağrılar kassal bir ağrıysa; kas gevşeticiler, bir miktar dinlenme, ağrı ilk 2-3 günlükse skapular bölgeye soğuk uygulama, ağrı daha uzun zamanlıysa skapular bölgeyi sıcak tutma, miyofasyal gevşetme ve fizyoterapist tarafından uygulanacak masaj teknikleri skapula ağrısını geçirmeye yardımcı olacaktır. Eğer ağrınız skapula kırığı, kürek kemiği çıkığı, sinir sıkışması ya da skapula alata kaynaklıysa ağrılarınızın geçmesi için kürek kemiği egzersizleri ya da daha ileri durumlarda kürek kemiği ameliyatı gerekebilir.

Kürek Kemiği Egzersizleri

Scapula egzersizleri yukarı da scapula anatomisi konusunda yazdığımız scapulaya yapışan kasların hareket ettirilmesiyle yapılmaktadır. Kısaca scapulaya yapışan kasları tekrar sayacak olursak;

Scapulanın Coracoid process ine yapışan kaslar;

• M. pectoralis minor (insertio yapar),
• M. biceps brachii (caput breve) (origo yapar),
• M. coracobrachialis (origo yapar).

Supraglenoid tüberküle yapışan kas;

• Biceps brachii kasının uzun başı

İnfraglenoid tüberküle yapışan kas

• Triceps brachii kasının uzun başı

Skapula egzersizleri de bu kasların hareketleri şeklindedir. Kısaca bir kaç kürek kemiği egzersizleri söyleyecek olursak; omzu yukarı kaldırarak 10 a kadar sayma, kürek kemiklerini birbirine doğru yaklaştırıp 10 a kadar sayma, aynı şekilde uzaklaştırarak 10 a kadar sayma, omuz başı ile önden arkaya olacak şekilde yuvarlak çizme ve şınav çekme skapula egzersizlerine örnek olarak verilebilir. En etkili 10 adet kürek kemiği egzersizleri yazımızı okumak için buraya tıklayabilirsiniz. Egzersizlerin uygulamalı olarak aşağıda ki kürek kemiği egzersizleri videosundan izleyebilirsiniz.

Kürek kemiği çıkıntısı egzersizleri

Kürek kemiği egzersizleri içerisinde bir başka merak edilen egzersiz de kürek kemiği çıkıntısı egzersizleridir. Son zamanlarda görülen rahatsızlıklardan biriside scapulanın çıkıntılı olmasıdır. Dışarıdan bakıldığı zaman gözle görülebildiği durumlarda kişiler bu rahatsızlığı psikolojik bir sorun olarak yaşamaya başlamaktadır. Eğer Skapula kemiği çıkıntısı rahatsızlığınız omuz bölgesindeyse yani skapulanın üst kısmı ile omuz kuşağı bölgesindeyse omuz kaslarını kuvvetlendirmeye yönelik egzersizler yaparak rahatsız olduğunuz görünümü engelleyebilir daha hoş bir görüme kavuşabilirsiniz. Eğer bahsettiğiniz kürek kemiğinde ki çıkıntı sırt bölgenizdeyse bu rahatsızlık scapula alata olarak adlandırılmaktadır. Scapula alata bir başka deyişle kanat skapula olarak da adlandırılmaktadır. Peki gelelim scapula alata nedir, scapula alata tedavisi nasıldır sorularına.

Scapula Alata Nedir, Scapula Alata Tedavisi

Scapula alata bir başka deyişle kanat skapula, skapula kemiğinin iç kenarının veya alt köşesinin göğüs duvarından uzaklaşması durumduru. Peki scapula alata neden oluşur? Scapula alata nöromuskuler (sinirsel), muskuloskeletal (kassal) veya yapısal (kemik yapısı) nedenleriyle oluşabilir. Sinirsel ve kassal durumda scapula alata tedavisi fizik tedavi egzersizleri ile olabilmektedir. Özellikle kürek kemiği egzersizleri skapula alata tedavisinde oldukça önemlidir. Daha ileri veya yapısal bozukluklar scapula ameliyatı gerektirebilir. Eğer scapula alata rahatsızlığı yaşıyorsanız, scapula alata egzersizleri, scapula alata belirtileri ve tedavisi için scapula alata yazımızı okumak için tıklayın.

Skapula Kırığı

Skapula kırığı dışarıdan gelen müdahaleler sonucunda, trafik kazaları sonucunda, kemiğin iç yapısının mineral yapısının zayıflaması veya scapula kemiği üzerine düşmeler sonucunda skapula kırıkları oluşabilir. Skapula kırığı iyileşme süresi kırığın durumuna göre ve kişinin yaşına göre değişmektedir. Skapula kırıkları cerrahi müdehale gerektirebilir. Eğer skapula kırığından şüpheleniyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.

Kürek Kemiği Ameliyatı

Kürek kemiği ameliyatı scapula kırıkları sonucunda ortaya çıkan duruma göre gerekebilir. Scapula kırıkları olan ve hekim kontrolü sonucunda ameliyat edilmesine karar verilen kişilerin aklına genel olarak iki soru gelmektedir.  Birincisi skapula kemiği ameliyatı kaç saat sürer ve skapula kemiği ameliyatı riskleri nelerdir. Bu iki sorunun net bir cevabı yoktur. Kırığın şekli ve yapıalcak ameliyat şekline göre bu iki sorunun cevabı değişmektedir. Fakat yalnızca skapula kemiklerine yapılacak bir ameliyatın riski olmamakla beraber ameliyat süresi de uzun değildir.