Nörolojik Muayene

Nörolojik muayene; beyin, medulla spinalis, periferik sinirlerin ve kasların durumları hakkında çabuk ve doğru bilgiler elde etmemizi sağlar.

Günümüzdeki ayrıntılı radyolojik ve laboratuar testleri hastaya teşhis konulmasında yardımcı olsa da nörolojik teşhislerin %90’ını iyi alınmış bir anamnezle (hikaye ile) ve dikkatle yapılmış nörolojik muayene ile doğru olarak konulur.

Nörolojik Muayene Nasıl Yapılır?

Birbirinden farklı hastalıklar merkezi sinir sisteminde (MSS) aynı bölgeyi tutarak birbirine benzer etkiler yapabileceği için, hasta hikayesi alırken her bir semptomun zaman içinde belirme sırasını saptamak, hastalığı bir bütün olarak ele almak kadar önemlidir. Nörolojik belirtiler bir çok sistemik hastalığa eşlik edebildiğinden sistemlerin tam olarak gözden geçirilmesi gereklidir. Aynı şekilde bir çok MSS (Merkezi sinir sitemi) hastalığı kalıtsal özellik taşıdığından soy geçmişi de son derece önemlidir.

Mental durum muayenesinin önemi: Mental durumun detaylı ve tam muayenesi saatler hatta günler alabilir. Bununla birlikte klinik amaçta mental durumun değerlendirilmesi gereken kısımları şunlardır:

1. Bilinç seviyesi
2. Oryantasyon durumu
3. Hafıza durumu
4. Konuşma.

Bilinç seviyeleri

Bilinç seviyeleri tıbbi olarak hastaların bulunduğu algı durumunu tanımlamak için sağlık çalışanları tarafından belirli testler ile belirlenir. Progresif bozuklukları olan hastalarda aşağıdaki sırayla dört bilinç seviyesi ile karşılanır.

1. Alarm: normal bilinç seviyesindeki uyanık hastayı belirtir (alarm hasta).
2. Letarji: uyku durumundaki ve uyanmak için stimüle edilmesi gereken hastayı belirtir (letarjik hasta).
3. Stupor: muayene sırasında itilse yada yerinde döndürülse dahi uyandırılamayan hastayı belirtir (stuporöz hasta).
4. Koma: hiçbir uyarıya amaçlı cevabı olmayan hastalardır (komatoz hasta).

Nörolojik muayene farklı sistemlerle ilgili bir dizi testler halinde bölümlere ayrılabilir. Bunlar;

• Mental durumun incelenmesi ve lisan fonksiyonlarının değerlendirilmesi.
• Kranial sinirlerin,
• Reflekslerin,
• Hareket fonksiyonunun,
• Duyu fonksiyonunun,
• Koordinasyon, postür ve yürüyüş dahil olmak üzere serebellar fonksiyonların,
• Serebrovasküler yapıların değerlendirilmesi ve bulguların not alınmasından ibarettir.

Mental durum muayenesi

Mental durum muayenesi yapılırken hasta hem hikaye alınırken hem de daha sonra değerlendirilir. Hastanın hikayesi alınırken, hastanın zaman sıralaması doğru ve yeterli bir şekilde ve sorulara gerektiği şekilde cevap verebilmesi mental durumunun normal olduğunu gösterir, aynı gözlem lisan muayenesi için de geçerlidir. Hastanın hikaye verirken tutarsız davranması veya yanlış bilgiler vermesi önem taşıyan belirtilerdir. Bu hastalar daha ayrıntılı incelemeye tabi tutulmalı ve mental durum incelemesi yapılırken;

• Hastalığıyla ilgili iç görü, yönelim (orientasyon) (kişiliğiyle, yer ve zamanla),
• Bellek (örneğin bir telefon numarası veya rakam söylenir, bir süre sonra hastadan hatırlaması istenir),
• Genel bilgi (bellekle yakından ilgili olduğu bilinmeli ve birlikte değerlendirilmelidir),
• Mental yetenek (100 den geriye üçer üçer saymasını isteyebilirsiniz),
• Genel davranış (dikkati, giyinişi gibi),
• Fokal serebral bozukluklar için özel incelemeler (afazi testi, praksi muayenesi vs),
• Düşünce içeriği (gerçeği değerlendirme yetisi bozukluğu),
• Akıl yürütme, karar verme ve soyut düşünme (çok paranız olsaydı ne yapardınız? gibi),
• Yazma, resim çizme, hesap yapma, dil yeteneğinin değerlendirilmesi yapılmalı ve defektif (kusurlu) fonksiyonlar not edilmelidir .

Nörolojik Muayene Video

Nörolojik bir rahatsızlığınız olduğunuzu düşünüyorsanız ve nöroloji nasıl muayene eder, nörolojik muayene nasıl yapılır diye merak ediyorsanız aşağıda ki nörolojik muayene video izleyerek nörolojik muayene nasıl yapılır hakkında detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.

Bu yazımızda nörolojik muayene ile ilgili genel bilgiler, bilinç seviyeleri, mental durum muayenesi ve lisan ve konuşma bozuklukları ve değerlendirilmesi hakkında kısaca bilgi verdik. Nörolojik muayene içerisinde olan diğer değerlendirme yazıları olan;

>> Kraniyal sinir muayenesi yazısını okumak için tıklayınız.
>> Lisan ve konuşma bozuklukları yazısını okumak için tıklayınız.
>> Refleks muayenesi yazısını okumak için tıklayınız.
>> Duyu muayenesi yazısını okumak için tıklayınız.
>> Hareket sisteminin muayenesi yazısını okumak için tıklayınız.
>> Koordinyason, ayakta durma ve yürüyüş muayenesi yazını okuma için tıklayınız.
>> Serebrovasküler değerlendirme yazısını okumak için tıklayınız.