Ortez çeşitleri – El, El bileği, dirsek ortezleri

25 Nisan 2016 0 Yazar: admin

Ortez çeşitleri her hastalığa ve kişiye göre farklılık göstermektedir. Bu yazımızda sizlere el parmağı ortezleri , el bileği ortezleri ve dirsek ortezleri hakkında bilgi vermek istedik.

KISA OPPONENS

El- el bileği ortezleri içerisinde en temel olan ve basit olan ortezdir. Dorsal bar, palmar bar, C barı, oposizyon olmak üzere 4 bardan oluşur. Dorsal ve palmar bar- Elin ark bölgesini destekler. C barı web aralığının korunmasında yardımcıdır. Opozisyon barı; 2. ve 3. Parmaklar hizasında opozisyonda desteklemeyi sağlar. Özellikle sinir yaralanmalarında elin fonksiyonelliğinin devam ettirilmesi için önemlidir. Kısa opponens ortezin sağladığı faydalar;

– Başparmak distalfalanksı tutma işlemi için serbesttir.
– El bileği tamamen serbesttir.

İnce bant gibi dorsal yüzde parçası olan ortez de; birim yüzeye düşen baskı artar. Rahatsızlık yaratır. Ortezde sınırlar çok önemlidir. Başlangıç-bitiş noktası, yüzey alanı gibi. Proksimalde fleksion çizgisinin üstünde bitmelidir ortez.

Kontrol edilişi: Ortez yapıldıktan sonra taktırıp hareket kontrol edilebilir. Ortezi öncelikle hastaya giydiririz(hasta sizseniz giyin) giydikten sonra 2 durum söz konusudur;

Sabit ortezse: Yarım saat ortezle beklenir. Yarım saat sonra elde kızarıklık, çizilme, baskı alanı var mı kontrol edilir. Velkrolar(bantlar) kapsüle tutturulur. Bunların temas anı basınç yaratır. İyi dövülmeli ya da kaplanmalıdır. En başta ortezi elimizle ve gözümüzle kontrol etmemiz lazım.(doğru kullanıp kullanmadığını) Hiçbir zaman ortezin direk hasta derisiyle temasını istemeyiz. Pamuklu çorap topuktan kestirip eldiven gibi yaparız. (terleme , alerji vb.) önlemek için.
Fonksiyonel ortezse; Hareket yaptırılıp, kontrol edilir, aktiviteyle yarım saat geçirilir. Kullanım sırasında gerekirse sınırları işaretlenip kesilir.

**Özellikle median sinir yaralanmalarında web aralığını(kaybetmememk için) bu splintle korumak lazım

Lumrikal Bar: Lumbrikaller ve interossaeller devreden çıkınca median , ulnar , median + ulnar+ ona göre kısmı yada komple splintleme yapılır.

Tek başına ve ya kısa openensi uzun openens gibi splintlemek ek olarak kullanılabilir. Tek başına lumbrikal bar dorsal bölgede MKF eklemi fleksiyona iten proksimal falankslar üzerine gelen parçanın elin üzerinde dorsal bar olarak devam etmesinden oluşur. Volar yüzde ise palmar ile devam eder. Web aralığının olduğu bölgeden velkro ile iki bar birbirine birleştirirlir. (birleşme web aralığının olduğu taraftan olur başparmak ve web aralığı serbettir.)

Şablonla çalışmanın avantajları

Malzemeden tasarruf sağlar
Malzemenin hasta üzerine çekimini kolaylaştırır
Hata oranı azalır
Zamandan tasarruf
Daha estetik bir işçilik sağlar

UZUN OPPONENS

Kısa oppanens ortezinin proksimalde ön kolun 2/3 proksimale kadar uzamış halidir. Genellikle el bileği problemlerinde kullanılır. Ortez çeşitleri Dorsal ve volar statik ve ya dinamik splintlerdir. Mutlaka ön kolun 2/3 üne : kuvvet kolunu uzatarak el bileğini istediğimiz pozisyonda tutabiliriz . Hasta ortezi daha kolay tolere edebilir. Parmaklar ve web serbesstir, parmaklarda problem yok.

Volar splintler: Ortez çeşitleri içerisinde daha kolay tolere edilebilenlerdendir. Dezavantajı palmar bölgede duyu alınmaz ve spastiside tutuş yapamayız. (çalışırken kuvvet spastisiyi artırıcı yönde etki eder)

Digital splintler: Sadece falanksları içine alan ortezlerdir. 3 nokta prensibine göre etki eder. Düzeltici kuvvet uygulaması söz konusudur.

Dirsek Kontraktür Ortezi: Bu ortezde açısal bir ayar ve gonyometri vardır. Genelde kırıklar kontraktür oluşturur. Ortez çeşitleri içerisinde kırıklarda kullanılan ortez budur.

Fonksiyonel kırık ortezleri: Sermianto ortezleri olarak ortaya çıkmıştır. Kırık tedavisinde alçılama yerine ortez kullanılmasıdır. Kırık alçıları alttaki ve üstteki eklemi içine almalıdır. Alçıyı söktükten sonra kırık tam kaynamamış ise bu ortez kullanılır. Kırık bölgesini immobilize eder, diğer eklem hareketlerine izin verir, kırıkta meydana gelen volüm değişiklerinin daha iyi kontrol edilmesini sağlar.2 tip sermianto ortezi vardır; Humerus distal uç kırıklarında, radioulnar distal uç kırıklarında kullanılır.

Baş parmak abd. bandı: Kortikal başparmak için yapılacak basit bir band sistemi ile avuç içindeki başparmak uygun bir şekilde pozisyonlanabilir.