Parkinson Hastalığının Rehabilitasyonu

Parkinson Hastalığının Rehabilitasyonu

31 Ocak 2017 0 Yazar: Fizyoo

Relaksasyon  (Gevşeme)

  • Rijiditenin azaltılması & esnekliğin artırılması
  • EHA ve germe egzersizleri hem omurgaya hem de ekstremitelere uygulanmalı
  • Hafif EHA egzersizleri (yavaş ritmik rotasyon hareketleri)
  • Gövde ekstansiyon egzersizleri
  • Masaj, sıcak uygulama, nöromuskuler fasilitasyon egzersizleri

Yürüme eğitimi&Egzersiz

  • Yürüme eğitimi:
      • Kas güçlendirme & EHA egzersizleri
      • Hareketlerin birçok kere tekrarı
      • Zihinde yürüme öncesi hazırlık (taktil,duyusal ve görsel external ipuçları)
        • Müzik
        • Sayı sayma
        • Sesli şarkı söyleme-tempo tutma
      • Kolları sallama & adımları abartma
      • Yardımcı cihazlar (baston, yürüteç)
  • Egzersiz
      • Denge egzersizleri
      • Solunum egzersizleri
      • EHA egzersizleri
      • Yürüme egzersizleri
      • Koordinasyon egzersizleri
      • Genel kondüsyon egzersizleri

Egzersizde dikkat edilecek durumlar

  • Her türlü hareket sırasında bacaklar birbirinden 25cm ayrı olmalı
  • Dengeyi geliştirmek için öne, arkaya, sağ ve sola hızlıca sallanma hareketleri yapılmalı
  • Her türlü yürümede ayak uçlarını yerden kaldırarak yürümeye dikkat etmeli
  • Yürüme sırasında donma fenomeni gelişirse ayak ucu derhal yerden kaldırılmalı
  • Dönüşler ayaklar açık kısa adımlarla olmalı
  • Yürüyüşler kısa mesafelerle yapılmalı
  • Yürürken kollar serbestçe sallanmalı
  • Eğer vücut bir tarafa eğilmişse eşya diğer taraf ile taşınmalı
  • Zor olan hareket günde en az 20 kez tekrarlanmalıdır.

 

Denge egzersizleri:

  • Her pozisyonda ağırlık değiştirme
  • Ağırlık merkezini kendi değiştirir ya da başkası tarafından değiştirilir
  • Ayakları geniş basmalı
  • Dengeyi topukları yere basarak öğrenmesi (postural kontrolü artırması) gerekir

Solunum egzersizleri

  • Fleksiyon postürü, kifoz, solunum kaslarındaki rijidite—Restriktif tip solunum yetmezliği
  • Diyafragmatik ve segmental solunum egzersizleri
  • Gövde ekstansiyon egzersizleri
  • Göğüs&omuz mobilizasyonu
  • Pektoral kasların gerilmesi ve relaksasyon egzersizleri
  • Öksürme, spirometri üfleme, postural drenaj

EHA & Koordinasyon egzersizleri

  • Fizyoterapist eşliğinde yapılacak temel egzersizler
  • Resiprokal hareket değerlendirilir. Hastanın sol kolunu ve sağ bacağını kaldırması istenir. Sonra tersi yaptırılır.
  • Hastanın karşısına oturulur ya da ayna karşısında çalıştırılır
  • Çaprazı gösterme: sol kolla sağ bacağı sağ kolla sol bacağını gösterirken gösterilen bacağın kaldırılması
  • Oturma ve el çırpma: sağ ayağı öne doğru uzatma ve sola doğru el çırpma istenir sonra da tersi yaptırılır
  • Zıt yönlere yer değiştirme:  her iki kolu sola her iki bacağı da sağa doğru yer değiştirir. Sonra da tersi yaptırılır.
  • Skapular kası germe: Dirsekler ekstansiyondayken bir baston sol elle alttan sağ elle üstten tutulur, kollar çaprazlanarak baston döndürülür

 

Elin ince motor kontrolü:

el ince motr egzersiz

Yüz hareketleri:

parkinson yüz egzersizleri

 

  • Ayakta dik durması; Hareketleri düşünmesi ve öne hareket ettirdiği kısımların görsel kontrolü.Kollarını abartılı sallaması.Asker yürüyüşü şeklinde ‘’hop bir ki üç dört sol sağ sol..’’ Şeklinde asker ritmi oluşturması
  • Eğer ayaklarını yeterince kaldıramıyorsa , odada bir çizgi boyunca, birer adım aralıklarla üstüste konmuş kitap gibi cisimleri sıralayıp bunların üzerinden adım atarak odada dolaşması istenir
  • (Kompanzatuar strateji-external cues-hareket veya yürümeyi başlatan ve sürdürmeyi sağlayan external temporal ve spatial uyarılar)
  • Yön değişikliği yapmak ve karşı kol ve bacağı aynı zamanda hareket ettirmekte güçlük çektiği için sekiz çizmesi istenir
  • Hastanın uygun ve kontrollü bir şekilde dönmesini sağlamak için önce ayakta durdurulur ve sağ ayağını 90 derece sağa hareket ettirmesi istenir.Sonra sol ayağını sağ ayağının yanına getirerek sağa doğru döner.  Bu hareketleri tekrarlayarak dönüşler için kullanır (segmentasyon-kognitif strateji)
  • Öne Doğru Yer Değiştirme
  • Ayaktayken resiprokal eğitim
  • Yanlara doğru hafifçe sallanıp veya yüksek sesle sayı sayıp büyük bir adım atmaya niyet etmesi istenebilir (Kognitif Strateji-hareketi başlamadan önce mental prova)
  • Yerde basamak olduğunu düşünerek, üzerinden büyük bir adım atmaya çalışıp yürümesi önerilebilir (Kognitif strateji)