Diadinamik Akım Nedir? FTR Elektroterapi

Diadinamik akım fizik tedavi uygulamaları içerisinde yapılan elektroterapide kullanılan bir akım çeşidir. Diadinamik akım sinüzoidal akımın bir kısmının yok edilmesi oluşturulan sinüs dalgalı bir monofazik akım çeşidir. Biz de bu yazımızda diadinamik akım nedir, tipleri, özelikleri, etkileri nelerdir. Ne işe yarar ve bu akım uygulanması nasıldır bu konular hakkında bilgi vereceğiz.

İçerikler

• Diadinamik akım nedir
• Diadinamik akım çeşitleri
• Hangi Diadinamik Akım Çeşidini Kullanmalıyım
• Diadinamik Akımın Etkileri
• Fizik Tedavide Diadinamik Akım Uygulaması Nasıl Yapılır
• Diadinamik Akım Endikasyonları
• Diadinamik Akım Kontrendikasyonları

Diadinamik Akım Nedir

Bu akımlar iki sinüzoidal akımın ikincisi birincisine ters yönde olacak şekilde bindirilip daha sonra izoelektrik çizginin alt kısmında kalanların süzülmesi elde edilen bir akım çeşididir. Üst üste bindirilen akımlardan birincisinin dalgası sabit, ikincinin akımı ise inişli çıkışlıdır.

Diadinamik akımların tedavi de bir çok önemli etkisi vardır. Diadinamik akım içerisinde ki sinüzoidal akımların özellikleri yani şekli, yoğunluğu, frekansı gibi faktörler değiştirildiğinde motor ve duyusal sinirler üzerinde tedavi edici etkileri vardır.

Tedavi etkiciyi sağlayan 5 çeşit diadinamik akım vardır şimdi bu çeşitlerden bahsedelim.

Diadinamik akım çeşitleri

Diadinamik akım çeşitleri tam yada yarım dalga şeklinde ve difaz fikse ile monofaz fikse akımlarının çeşitli varyasyonları ile oluşmaktadır. Akım çeşitleri şunlardır;

• Difaz fikse
• Monofaz fikse
• Kurt periyot
• Long periyot
• Ritm senkop

Şimdi sırasıyla bu akım çeşitlerinden bahsedelim.

Difaz Fikse

Difaz fikse akımında frekansı 100 Hz olan bir akım vardır. Uyarı süresi 10 msn’dir. Difaz fikse de dinlenme süresi bulunmamaktadır. Akım fazları aynı yöndedir difaz fikse çift fazlıdır. Uygulama yapmadan önce hastada kasılma olur daha sonra akımla beraber ağrı azalır ve hasta zamanla akıma uyum sağlar. Difaz fikse akımının uyarım süresi kısa sürelidir. Uygulama sırasında hasta iğnelenme hisseder.

Difaz fikse akımının uygulandığı yerler şunlardır;

• Diğer akımlar uygulanmadan önce uygulanabilir.
•  Sempatik ganglionlar üzerine uygulanabilir

Monofaz fikse

Monofaz fikse akımında frekansı 50 Hz olan bir akım vardır. Monofaz fikse akımında sinüzoidal akımın negatif fazı
kaldırılmıştır. Monofaz fiksenin uyarı süresi 10 msn dinlenme süresi 10 msn’dir. Monofaz fikse akım grafiği pozitif tarafta olan tek fazlı bir akımdır. Monofaz fikse akımının uyarım süresi uzun sürelidir. Uygulama sırasında hasta kuvvetli bir vibrasyon hisseder.

Monofaz fikse akımının uygulandığı yerler şunlardır;

• Ağrılı spazm durumlarında difaz fikse akımından sonra
• konnektif dokunun non-spesifik stimülasyonu

Kurt periyot

Difaz fikse ve monofaz fikse akımlarının birleşimi şeklinde yapılan uygulamalardır. Kırt periyot uygulamasında 1 saniye difaz fikse akımı 1 saniye monofaz fikse akımı vardır ve bu iki akım arasında herhangi bir dinlenme süresi yoktur.

Kurt periyot akımının uygulandığı yerler şunlardır;

• Ağrılı ve travmatik durumlarda kullanılırlar.
• Yumuşak doku romatizma ağrılarında
• Nevraljik ağrılar
• Dolaşım bozukluğu

Long periyot

Long periyot akım şiddeti zamanla artıp azalan bir diafez fikse ile monofaz fikse akımının dönüşümlü olarak uygulanması ile ortaya çıkar. 12 ile 16 saniye arasında akımın frekansı 100 Hz’den 50 Hz’ye iner ve yavaş yavaş 100 Hz’ye yükselir. Lonp periyor akımının uyarım etkisi önemsizdir.

Long periyot akımının uygulandığı yerler şunlardır;

• Kas ağrıları

Ritm senkop

Ritm senkop monofaz fikse akımının 1 saniye verilip 1 saniye verilmemesi ile elde edilen diadinamik akım çeşididir. Ritm senkopun uzun süreli uyarım etkisi vardır.

Hangi Diadinamik Akım Çeşidini Kullanmalıyım

Yukarıda 5 çeşit diadinamik akım çeşidini detayları ile yazdık. Peki bu akım çeşitlerini seçerken nerelere dikkat etmemiz gerekiyor. Elbette bu akım çeşitleri tedaviye yönelik olduğundan dolayı hasta üzerinde almak istediğimiz etkiye göre akım çeşidi seçilmelidir.

Eğer verilecek akım ile ağrı kesici bir etki ve sempatik sistemin aktivasyonunu azaltmaya yönelik bir etki isteniyorsa diafaz fikse ve long periyod akımları kullanılmalıdır.

Yukarıda bahsettiğimiz ağrı azaltıcı etki ile beraber kas kasılması da isteniyorsa monofaz fikse, kurt periyod ve ritm senkop akım çeşitleri kullanılabilir.

Diadinamik Akımın Etkileri

Diadinamik akımlar yüzeyel olarak deride histamin serbestleştirir. Derin dokularda ise refleks etki geliştirir.

• Analjezik etkileri vardır. Duyu sinirlerinde oluşturdukları depolarizasyonun ile ağrı kesici etki oluşturur
• Eksitasyon (Uyarım etkisi) Monofaz fikse ve ritm senkop da bu etki görülür.Motor sinirlerin dolayısıylada kasların uyarımı olur.
• Trofik etkisi vardır ve tüm akım çeşitlerinde olur.
• Sempatik inhibisyon, Difaz fikse ve long periyot akımlarında belirgindir.

Fizik Tedavide Diadinamik Akım Uygulaması Nasıl Yapılır

Biri negatif biri iki pozitif olmak üzere diadinamik akım uygulamasında iki elektrod vardır. Elektrodlar sünger veya bezle kaplanır. Uygulamada kullanılacak akım şiddeti hastanın hissettiği karıncalanma hissi sağlayacak kadardır. Uygulama süresi dar alanlarda 5 ile 10 dakika arasında daha büyük alanlarda 20 dakika olacak şekilde ayarlanır. Sempatik gangliyonların inhibisyonu için yapılan uygulamada – elektrot üste yerleştirilir. Diadinamik akım uygulamaları 2-3 mA’lik galvanik akım ile ile uygulanır.

Diadinamik Akım Endikasyonları (Kullanıldığı Hastalıklar)

Diadinamik akım endikasyonları yani kullanılacağı hastalıkları şu şekilde sıralayabilir.

Kullanıldığı Yerler ve Uygulanıa Şekilleri

1. Burkulmalar: Eklemin büyüklüğüne göre büyük veya küçük elektrotlar ekleınin her iki tarafına yerleştirilir. 3-4 dakika Kurt periyot verilir. Ağrılı durumlarda önce l dakika difaz fikse verilir.
2. Ezikler: Ezik olan bölgede ağrılı noktalara Kurt periyot verilir.
3. Kas İncinmeleri: Küçük veya büyük elektrotlar kasın seyrine uygun olarak yerleştirilir ve 3-4 dakika Kurt periyot verilir.
4. Epikondilit: Küçük elektrot ağrılı yere, diğeri onun proksiıııaline yerleştirilir ve 2-3 dakika Long periyot verilir.
5. İmmobilizasyona Bağlı Eklem Sertliği: Büyük elektrotlar eklemin her iki yanına veya ön-arkasına yerleştirilir ve 5 dakika Kurt periyot verilir.
6. Ekstremite Eklemlerinin Artrozu: Difaz fikse Kurt periyot ve Long periyot transartiküler olarak uygulanır. Ayrıca eklem çevresindeki ağrılı noktalara da uygulama yapılır.
7. Humeroskapular Periartrit: Geniş plak elektrotlarla omuz ekleminin her iki tarafına 3-4 dakika Kurt Periyot verilir. Sonra küçük kap veya plak elektrotlarla ağrılı noktalara Kurt Periyot veya kas spazmı varsa Long Periyot uygulanır.
8. Sudeck Atrofısi: Üst ekstremite de ise stellar ganglion üzerine Difaz Fikse uygulanır. Küçük elektrot olan (-) olanı supra skapular bölgeye, (+) olanı M. Stemo-kloidomastoid’ in arka kenarına yerleştirilir. Alt ekstremitede ise pleksus aortikus abdominalis ve pleksus iliakus’a tesir edecek şekilde elektrotlar L3-5 ‘in her iki yanına longitudinal olarak yerleştirilir ve Difaz Fikse tipi akım 3 dakika verilir.
9. Myalji: Küçük veya büyük elektrotlarla önce Difaz Fikse sonra Long Periyot tedavi edilecek bölgeye uygulanır.

Dolaşım Bozukluklarında Diadinamik Akım Kullanımı

1. Raynaud Hastalığı: Önce stellar ganglion üzerine Difaz fikse uygulanır. Sonra elektrotlar elin dorsal ve volar yüzeyine yerleştirilerek Kurt Periyot tipi akım verilir.
2. Buerger veya Tromboanjitis Obliterans ve Arteriosklerozis Obliterans’da aynı teknik uygulanır. Daha çok alt ekstremitede görülen bu hastalıklarda elektrotlar pleksus iliakusa etki edecek şekilde paravertebral olarak konur ve Difaz fikse tipi akım. uygulanır. Sonra plak elektrotlardan biri uyluk üzerine, diğeri ayak tabanına veya her iki elektrot da ayak tabanına konarak Difaz fikse ve Kurt periyot tipi akım verilir.
3. Migren: Önce superior servikal ganglion üzerine sonra arteria temporalis supeferficiyalisin frontal dalı üzerine Difaz fikse tipi akım verilir.
4. Varis: Elektrotlar deride açık yara yoksa varisler üzerine; açık yara varsa 0 kısım ortada kalacaksa şekilde altına ve üzerine yerleştirilir ve Kurt periyor tipi akım verilir. Ağrı fazla ise önce difaz fikse uygulanır.

Nevralji’de Diadinamik Akım Kullanımı

1. Trigeminal Nevralji: Küçük elektrotlar önce 1-2 cm aralıkla kulağın önünde çene eklemine; sonra sinir yolu üzerindeki ağrılı noktalara konur ve kas spazmı yoksa Kurt periyot, kas spazmı varsa Long periyot tipi akım verilir.
2. Oksipital Nevralji: Küçük elektrotlar önce C2-3 vertebra sahasına longitudinal veya transvers olarak konur ve Kurt periyot verilir. Sonra iki elektrot protuberansiya oksipitalis eksternanın 2 cm dış ve altına konur ve Kurt periyot tipi akım kas spazmı yoksa verilir.
3. Siyatik: Büyük elektrotlar önce L4-L5 ve S1-S2 seviyesinde kolumna vertebralisin her iki yanına veya tek taraflı olarak yerleştirilir. Kas spazmı varsa Long periyot, yoksa Kurt periyot tipi akım verilir. Sonra küçük elektrotlarla sinir yolu üzerindeki valleix noktalarına Long periyot ve Kurt periyot uygulanır.

Diadinamik Akım Kontraendikasyonları (Kullanılmayacağı Hastalıklar)

Diadinamik akım kontraendikasyonları yani kullanılmayacağı hastalıkları şu şekilde sıralayabilir.

1. Akut kas iskelet sistem travması olanlarda
2. Peace maker yani kalp pili olan hastalarda
3. Boyunda karotid sinüs bölgesin
4. Hassas cilt bölgesine
5. Gebelikte rahim üzerine diadinamik akımı uygulanmamalıdır.

Bu yazımızda fizik tedavi diadinamik akım nedir, diadinamik akım çeşitleri, diadinamik akım endikasyonları, diadinamik akım kontraendikasyonları, difaz fikse, monafaz fikse, kurt periyot, long periyot, ritm senkop akım çeşitleri fizik tedavi de kullanım şekilleri hakkında bilgi vermeye çalıştık. Merak ettiklerinizi yorum oalrak bizlere yazabilirsiniz.