Yutkunma Güçlüğü Nedenleri ve Egzersizleri
13 Şubat 2017YUTMA VE BOZUKLUKLARI
Yutmanın Fazları
Oral Faz (süresiz)
- İstemlidir
- Lokma tükürük ve çiğneme ile yutmaya hazır hale getirilir
- Dudakların, dilin, dişlerin, mandibulanın ve yumuşak damağın koordineli hareketi gerekir
Farengeal/Larengeal Faz (1 saniye)
- Dil kökü farenks duvarı teması
- Velum yukarı
- Farengeal konstrikörler
- Epiglottis aşağı
- Vokal kordlar kapanır
- Bantlar kapanır
- Larenks yukarı yükselir
- Üst özefageal sfinkter açılır
Özefageal Faz (8-20saniye)
- İstemsizdir
- Yemeği aşağı hareket ettirmek amacıyla peristaltik kasılmalar ve basınç değişiklikleri olur
Yutma Öncesinde/Sırasında/Sonrasında Aspirasyon Sebepleri
Yutmadan Önce
–Dil fonksiyonunda hasar (motor sebep)
–Yutma refleksinin gecikmesi/yokluğu (duysal sebep)
Yutma Sırasında
–Azalmış larengeal kapanma
Yutma Sonrasında
–Azalmış farengeal peristalsis
Baş-Boyun Tümörü Tedavisi İle Yutma Problemleri
Yatak Başı Değerlendirmede Cevaplanacak Sorular
- Hasta aspire ediyor mu ya da bu yönde risk var mı?
- Hasta bazı yoğunluklardaki yiyecekleri daha mı güvenli yiyebiliyor?
- Yutma sırasında güvenliği arttırıcı yönde etkili olabilecek teknikler/kompanse edici stratejiler var mı, varsa neler?
- Daha detaylı bir değerlendirme gerekiyor mu? Neden? Hangi yöntem seçilmeli?
- Yutma güçlüğünün sebebi nedir?
Yutkunma Egzersizleri
(Her hareketi 1-3sn yapılır. Hareket sonunda gevşenilir ve 5 tekrar oalrak yaptırılır.)
- Dilinizi dudaklarınızı arasından dışarı çıkartın.
– Mümkün olduğuca ileri doğru itin.
– Dilin arka kısmı ağız tabanına değer gibi dilinizi geriye doğru çekin.
- İlk iki egzersizi kombine edin.
- Dilinizi mümkün olduğunca dışarı çıkartın.
- Dilinizin ucuyla çenenize dokunmaya çalışın.
- Dilinizi mümkün olduğunca dışarı çıkartın.
- Dilinizin ucuna düz bir şey koyun. (Bir kaşığın arka yüzü )
- Dilinizle bu objeyi iterken, objeyi de dilinize doğru itin.
- Dilinizi mümkün olduğunca ağzınızın köşesine doğru uzatın ve bu esnada kaşık ile direnç uygulayın.
- Ağzınızın tavan kısmında dilinizi emin.-Aynı esnada geriye doğru çekin ve gevşeyin. (pop sesi çıkartırmış gibi)
- Küçük balonlar, tüyler, sakız, pamuk topları vb üfleyin
- “ka” sesi çıkartın.
- “ga” sesi çıkartın.
- “ag” sesi çıkartın.
- Sertçe yutkunun.
- Gerginlik hissedinceye kadar çenenizi mümkün olduğunca açın (ağrı oluşmamalı).Bu pozisyonu 5sn koruyun ardından gevşeyin ve ağzınızı kapatın.
- Çenenizi mümkün olduğunca yana doğru hareket ettirin (ağrı oluşmamalı).
- Ağzınıza bir sakız alın.Bunu yukarı-aşağı ve dairesel harekeler kullanarak çiğneyin.
- Dudaklar Kapalı Çenenin Açılması.Ağzınızı dudaklarınız temasını sürdürürken yavaşça
- Ağız Açıkken Dudakları Büzme- Ağzınızı açın ve dudaklarınızı büzün. -Çenenizi kapatmayın.
- Gülümseyin ve ardından dudaklarınızı büzün. Abartılı hareketler kullanın.
- Balık Surat (Dudaklarınızı büzün ve yanaklarınızı içinize çekin.)
- Emme ( Bir meyve, şeker veya lolipopu ağzınıza alın. Uzun süreli emin. )
- Su Tutma: –Ağzınıza küçük miktarda ılık su alın. –Suyu bir yanağınızdan diğerine geçirin.
- Her iki yanağınızı şişirin.
- Pipetin ucuna bir kâğıt yerleştirin.-Pipeti dudaklarınızın arasında tutun.-Kuvvetli bir emme hareketi ile kâğıdı pipetin diğer ucunda tutun.
Merhaba. Babam 77 yaşında beyinde tukanma sonucu yutkunma felçliği yaşıyor. 1 aydır türküğünü dahi yutamıyor. Bu gibi durumlarda sizin tedaviniz varmı nelere önerirsiniz?
Tşkler
Bir fizyoterapistin muayene edip egzersiz göstermesi faydalı olabilir. Geçmiş olsun.
fatma hanım 1 aydır babam da geçirdi ng ıle beslıyorduk ıstersenız ulaşın konuşalım belkı yardımlaşırızızz.. oylesinebirisi26@gmail.com geçmiş olsn
fatma hanım benım babamda 77 yaşında beyın damarı tıkandı 1 ay oldu NG İLE beslıyorduk suan NG sını 2 gun oldu cektı kendısı 2 gundur mama içiriyoruz kaşıkla ortak noktamız var ıstersenız konuşabılırız yardımcı olabılırız … oylesinebirisi26@gmail.com ulaşmak istersenz yazarsınız geçmiş olsun 🙁
Benim oğlum epilepsi ve mikrosefali hastası yutkunma da zorluğu çekiyor su bile boğazında kalıyor ne yapacağımızı bilemiyoruz 3 yaşında oğlum..ne yapabiliriz
Oğlum epilepsi mikrosefali hastası yutkunma problemi var bunu için ne yapaliriz hocam bize yardımcı olursanız sevinirim. ..
bu konu bir çok faktörü barındırıyor bir şey demek güç fakat yutkunma terapilerini araştırın fakat epilepsi ve mikrosefali durumlarını söyleyin bu tür hastalıklar varken uygulanmayabilir. Geçmiş olsun.
Merhaba sizlere de geçmiş olsun diyorum Benim babam da 78 yaşında 1 ay önce tansiyon yükselmişti burun kanaması oldu muhtemelen beyinde de olmuş beyin sol tarafında dış zar ve beyin arasına kan birikmiş ameliyatla boşaltıldı sonrasında konuşma bozukluğu ve yutkunma zorluğu artarak devam etti emarlarda bir şey gözükmüyor acaba ilk kanama da inme gibi birşey mi oldu egzersiz yapınca iyileşme oldu mu sizin hastalarınızın durumu nasıl ?
Merhabalar , Annem 73 yaşında yemek borusu kanseri ameliyatı oldu , şimdi yutma refleksi gitti , pej den besliyoruz , witalstim yöntemini deneyimleyen var mı acaba
Su icin nestlenin resource thicken up sivi iceceklere katilinca siviyi katilastirip yogunlugu degistiriyor hasta sivi icerken daha rahat icebiliyot
Merhaba benim küçüklükte parmak emmeden dolayı yutkunurken dilim ile dişimi itme alışkanlığım varmış yeni öğrendim doğru yutkunup bu alışkanlığımı bırakmam için bi öneriniz var mı ne tur egzersizler yapmalıyım yutkunurken dilimin dişlerimin arasına gelmemesi için