Scheuermann Hastalığı – Scheuermann Kifozu

Scheuermann hastalığı yada diğer deyişle scheuermann kifozu genellikle 13-16 yaşlarında ki büyümekte olan erkek çocuklarını etkileyen sebebi tam olarak bilinemeyen bir omurga hastalığıdır. Genellikle kamburluğun sebebi kemik veya kas dokusunda meydana gelen bir deformite olabilmektedir. Scheuermann hastalarının röntgenlerinde vertabraların normal şekillerini kaybederek kamalaştıkları görülmektedir. Scheuermann hastalığı tedavi edilmediği durumlarda kamburluk daha da aratarak kişinin omurgasını gittikçe bozmaktadır.

Özet:

Scheuermann hastalığı ya da kifozu toplumda %0.5-8 oranında görülür, erkeklerde daha yaygındır. Radyolojik olarak üç ardışık vertebrada 5 derecenin üzerinde kamalaşma varsa Scheuermann hastalığından bahsedilir. Düzensiz vertebral son plaklar, vertebra gövdelerine disk içeriğinin protrüzyonu (Schmorl nodülleri), disk aralıklarında daralma, vertebra gövdelerinde öne kamalaşma bu hastalığın radyolojik bulgularıdır. Sebebi bilinmemektedir. İmmatür torakal vertebra gövdelerine tekrarlayıcı mikrotravmanın etkisi olabilir. Bir ya da daha fazla düzensiz vertebra gövdesi ile beraber ağrı varsa fiziksel egzersiz yasaklanır. Ağrı kontrolünde istirahat, soğuk, nazik germe ve NSAİİ yanında torakolumbosakral ortez kullanımı da gerekebilir.

Scheuermann hastalığı teşhisinde en az 3 bitişik vertebranın en az 5 derecelik sapmasının röntgen ışınları ile teşhis edilmesiyle kesin teşhis konulur.

Scheuermann Kifozu Nasıl Oluşur?

Vertebra apofizlerinin avasküler harabiyeti olmasından sonra birden fazla vertebra korpusunun ön taraflarında küçük çökmeler oluşmaya başlar. Zaman ilerledikçte bu çökme ve harabiyetler kifozun daha da belirginleşmesine enden olur. Artan torakal kifoz ile beraber boyun ve bel bölgesinde ki lordozlarda(çukurluğun artması) da artış olmaya başlar.

Scheuermann Hastalığı Belirtileri

• Çocuklar üst sırtta akut ağrıdan şikayet eder ve sonraki yıllarda üst omurga (torasik) daha yuvarlak hale gelebilir.
• Hastalar genellikle 13-16 yaş arası üst ve orta sırt ağrısı yaşayabilir. Ağrı bel, boyun ve omuz bölgesine yayılabilir.
• Omurganın kamburlaşır.
• Servikal ve lumbal lordoz artması scheuermann kifozu belirtilerindendir.
• Scheuermann kifozu ile normal kifoz genellikle ilk bakışta bir biri ile karşılaştırılır. Scheuermann kifozu ile postüral kifoz ayırımı şu şekilde yapılır; Scheuermann hastalarının dik durmaları  istenildiğinde kendilerini tam olarak düzeltemezler. Kötü duruşa bağlı hastaları ise kendilerini tamamen düzeltebilirler. Burada şu duruma dikkat edilmeli, kendisini düzeltemeyen her birey Scheuermann kifozu değildir. Kesin olan şu kifoz düzelmiyorsa kişi yapısal kifoza sahiptir. Yapısal kifoz rahatsızlığında omurga postüral kifoza göre daha hareketsizdir.

Scheuermann Kifozu Tedavisi

Scheuermann kifozu tedavisi içerisinde erken teşhis ve fizik tedavi çok önem taşımaktadır. Kifozun durumuna göre son çare olarak Scheuermann kifozu ameliyatı da düşünebilir. Scheuermann kifozu tedavisi hafif eğrilik, orta eğrilik ve ilerlemiş eğrilik tedavisi olarak üç kısımda inceleyebiliriz.

Hafif ve Orta Eğrilik Scheuermann Hastalığı Tedavisi

Hafif ve orta eğirliğe sahip Scheuermann hastalığı tedavisi bir biri ile genelde benzemektedir. Kifozun hafif şekillerinde egzersizler ile tedaviye başlanır ve hasta sık sık kontrol edilir. Orta derecedeki kifoz da tedaviye korse eklenir. Genellikle erken ve orta dönem tedavi şunları içermektedir;

• İstirahat
• Orta dönemde korse kullanımı. (Erken dönem hastaların da yapılacak değerlendirmeye göre gerekebilir yada gerekmeyebilir.)
• Scheuermann kifozu egzersizleri ve fizik tedavisini içermektedir.

İlerlemiş Eğrilik

Egzersiz ve korseleme ile artık düzelemeyecek, solunumunda problem yaşayan geç dönem hastaların da cerrahi müdahale düşünülmektedir.

Scheuermann Kifozu Korsesi

Korsek tedavi içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Scheuermann kifozu tedavisi içerisinde orta ve çok nadir de olsa ilerlemiş Scheuermann kifozu için korse tedavisi­ uygulanmaktadır. Hastanın yaşam standartları ve fizik sel durumuna göre bir çok farklı korse kullanılabilmektedir. Burada unutulmaması gereken şudur; Korseler omurganın şeklini tam olarak düzeltmez. Korseler hastalığın ilerlemesini önlemek ve büyümekte olan çocuklarda eğriliğin artmasını önlemek için destek görevi görürler. Başarılı bir korse kifozun ameliyat aşamasına ulaşmasını önler ve kullanılmaya başladığı derecenin daha da artmasını önler. Korse kullanılırken eğriliğin azalmaması korsenin başarısız olduğu anlamına gelmez.

Scheuermann Kifozu Egzersizleri

Scheuermann kifozu egzersizleri boyları uzayıp kısalmış omurga kaslarını içeren egzersizlerden oluşmaktadır. Torakal kifoz, servikal lordoz ve lumal lordozda da artış yapacağı için bel ve boyun egzersizleri de programa dahil edilerek tüm omurgaya yönelik egzersizler yapılır. Egzersizleri mutlaka fizyoterapist kontrolünde ve önerisinde yapın. Yapıalcak egzersizler hastalar için hayatlarının bir parçası olmaktadır. , tedavi de kullanılacak scheuermann kifozu egzersizleri şunlardır;

• Ekstansiyon egzersizleri
• Germe egzersizleri
• Pelvik tilt egzersizleri
• Dıruş eğitimi
• Postüral egzersizler

Göğüs ve sırt kasları için germe egzersizi -1 ; Sırtınız dik duracak şekilde durun ve kollarınız göğsünüzün önüne hafifçe bükün; Şimdi, kollarınızı arkanıza doğru itin, kürek kemiklerinizi 2-3 saniye sıkıştırın, daha sonra biraz serbest bırakın ve tekrar sıkıştırın; Bunu 15-20 defa tekrarlayın ve 3 set halinde yapın.

---

Torakal kifoz rahatsızlıktan büyük ölçüde hafifletebilen göğüs / sırt kasları için bir diğer dinamik esneme; Dizleriniz hafifçe bükerek dik durun, sırtınız bir duvarla temas ettirin ve kollarınızı yana bırakıp kalçalarınızla da duvara temas edin; Şimdi kollarınızı yavaşça dirseklerinizi bükerek kaldırın, dirseklerinizi 90 dereceye getirdiğinizde omuz hizasına gelmiş olsun (2. şekil) ve omuz hizasından sonra dirseklerinizi düz olacak şekilde yukarı uzatabileceğiniz kadar uzatın (3.şekil) son nokta da 2-3 saniye tutun ve tekrar tekrar başlayarak kollarınızı başlangıç pozisyonuna getirin. Egzersiz sırasında ileriye doğru bükülmeyin. Egzersizi 10-15 kere tekrarlayın ve 3 set halinde yapın.

Aktif / statik germe egzersizi; Orta sırtınızın kabaca üst noktasının seviyesinde olmasını sağlayacak bir sandalyeye oturun; Omurganızı düzeltin. Şimdi avuçlarınızı boynunuzun arkasına koyun ve başınız ve kollarınız yukarı bakacak şekilde göğüs kaslarınızı geriye doğru germeye başlayın; Gerilmeyi hissettiğiniz an, 20-30 saniye bekleyin daha sonra gevşeyin 10 kere ve 4-5 set halinde tekrarlayın.

---

Pelvik titlt egzersizi

Kalçanızı kaldırdıktan sonra 10 a kadar sayın.

Hamstring germe

ellerinizi ayak ucunuza değdirmeye çalışın 10 a kadar sayıp tekrarlayın. Dizlerinizi bükmemeye özen gösterin. Ayak ucunuza değmek zorunda değilsiniz uzanabildiğiniz kadar uzansanız da olur.

Daha fazla hamstring germe egzersizi için tıklatın. Hamstring kasları hakkında detaylı için tıklayın.

Egzersizleri mutlaka fizyoterapist kontrolünde ve önerisinde yapın.

Scheuermann Kifozu Ameliyatı

Scheuermann kifozu ameliyatı ameliyat kriterleri hastadan hastaya göre değişmektedir. 60 ve 75 derece arası eğrilikler cerrahi her zaman düşünülmemektedir. 75 derece üzeri eğrilikler için tedavisinin kesinlikle cerrahi ile olacağı düşünülmektedir. Scheuermann kifozu ameliyatı tedavisinde en çok kullanılan yöntem posterior enstrumantasyon ve füzyondur.

Eğriliğin çok fazla olduğu durumlarda omurga kemiğinden parça alınarak düzeltme yapılabilir. (Osteotomi). Ameliyatdan sonra ki gün hastalar ayağa kalkar ve dört beş günlük hastane süresi içerisinde taburcu edilir. Ameliyat sonrası bazı hastalara 3 ay kadar korse tedavisi uygulanabilir. ­Scheuermann kifozu ameliyatı sonrası hastalar iş ve okul hayatlarına 3 hafta sonra dönebilmektedir fakat hastaların ameliyat sonrası bazı durumlara dikkat etmesi gerekir. Scheuermann kifozu ameliyatı sonrası hastalar bunları yapmamalıdır;

• Hastalar üç ay kadar yürüyüş ve yüzme yapmamalıdır.
• 6 ay kadar hasta bisiklet kullanmamalıdır
• Ameliyattan sonra 1 yıl hasta futbol, basketbol, golf gibi spor yapmamalıdır.

1 yıl sonunda yapılacak kontrollerden sonra hasta tam olarak normal yaşantısına döner.